"Alexandre Dumas concoctant une bouillabaisse de personnages" (από το fr.wikipédia.org)

Saturday 30 September 2006

Δοχεία, λειμώνες και παστά ζαρκάδια


Ι. stock-pot = 'δοχείο', υποτίθεται.
ΙΙ. chevreuil des prés salés = 'παστό ζαρκάδι των λειμώνων', υποτίθεται

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ Ι, ΙΙ:
Βιβλίο περί φιλοσοφίας της μαγειρικής, μετάφραση από τα αγγλικά, έτος έκδοσης 2004, σελίδα 175. Παρατίθεται και το αντίστοιχο κείμενο του αγγλικού πρωτότυπου.

ΣΧΟΛΙΟ Ι:
Στη μεταφράστρια δεν άρεσε η ιδέα ότι κάτι θα μπορούσε να κάθεται πάνω στη φωτιά όλη μέρα. Με αυτό το σκεπτικό, αποδίδει το stock-pot ως 'δοχείο (αποθήκευσης)'. Όμως, τι είδους δοχείο, μονίμως δίπλα στο τζάκι, θα δεχόταν κομματάκια και ρετάλια λαχανικών; Με τις ζυμώσεις και την επακόλουθη σήψη τι γίνεται;

Η μεταφράστρια αγνοεί ότι, εφόσον τα παλιά χρόνια υπήρχε τζάκι αναμμένο τις περισσότερες ώρες της ημέρας, υπήρχε επίσης μία μεγάλη κατσαρόλα (stock-pot λοιπόν από το stock ως 'ζωμός κρέατος ή λαχανικών') στο πυρομάχι, την παροστιά ή παραστιά (από το "παρά την εστία"). Η κατσαρόλα ήταν συνήθως μαντεμένια, ένα λεβέτι (από το "λέβητας") από αυτές που γαλλιστί σήμερα ονομάζονται cocotte και που οι Αμερικάνοι αποκαλούν Dutch oven και κατασκευάζονται από εταιρείες όπως η η Staub (http://www.staub.fr/fr/catalogue.htm?idcateg=51) η Le Creuset (http://www.lecreuset.fr/produits/cocotte_fonte.php) και άλλες.

Όσο αφορά τη φωτιά, η κατσαρόλα στερεωνόταν αρκετά πάνω, πλάι ή πίσω από τη φωτιά ώστε το φαγητό να μην καεί και να σιγοβράζει χωρίς να ξεχειλίζει ή να κολλήσει στην κατσαρόλα. Έτσι, καθησυχάζονται και οι ανησυχίες της μεταφράστριας.

ΔΙΟΡΘΩΣΗ Ι:
stock-pot = 'μεγάλη κατσαρόλα, ψηλή κατσαρόλα'

ΣΧΟΛΙΟ ΙΙ:
chevreuil des prés salés = 'παστό ζαρκάδι των λειμώνων', υποτίθεται.
Αν δούμε τη φράση μορφο-συντακτικά, το ζαρκάδι (chevreuil) είναι ένα. Το salés ('αλατισμένα') όμως είναι μετοχή-επίθετο σε αριθμό πληθυντικό. Πώς γίνεται να είναι παστό το ζαρκάδι στη μετάφραση;

Pré salé σημαίνει κατά λέξη 'αλμυρό λιβάδι' στα γαλλικά (αγγλικά salt marsh). Πρόκειται για προσχωσιγενή εδάφη τα οποία βρίσκονται κοντά σε λιμνοθάλασσες ή σε εκβολές ποταμών και στα οποία η βλάστηση είτε ραντίζεται από τον αλμυρό αέρα, είτε πλημμυρίζει με αλμυρό νερό κατά τη διάρκεια παλίρροιας ή φουσκοθαλασσιάς. Η σάρκα λοιπόν των ζώων που βοσκούν στα λιβάδια αυτά αποκτά μία χαρακτηριστική γεύση. Αντιπροσωπευτικό των ζώων αυτών είναι το agneau de pré salé του Mont Saint Michel της Άνω Νορμανδίας.

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΙΙ:
- Ζαρκάδι από παραθαλάσσια βοσκοτόπια
- Ζαρκάδι από παραθαλάσσιους υδροβιότοπους
- Ζαρκάδι από αλμυρόβαλτους
Πάντως, όχι "παστό" ζαρκάδι.


The deer hunter does not look at the hare.
Anonymous
Chinese proverb
.
.
.

Friday 15 September 2006

Η αμμομάγισσα

( δηλαδή sandwitch )



ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ:
Έντυπη (αλλά και διαδικτυακή) διαφημιστική καταχώριση για το ρεβεγιόν του 2005.

ΔΙΟΡΘΩΣΗ
Φυσικά, η διόρθωση είναι sandwich, με σχετική παραπομπή τη http://en.wikipedia.org/wiki/Sandwich.

ΣΧΟΛΙΟ:
Η διαφορά έγκειται σε ένα t, το οποίο όμως ήταν αρκετό για να αλλάξει τη λέξη από κάτι φαγώσιμο σε κάτι εξωτικό (αλλά και ανύπαρκτο): sand (‘άμμος’) και witch (‘μάγισσα’).
Λες και είναι η καλοκαιρινή, ελληνική εκδοχή της Βασίλισσας του Χιονιού :-)

Πρέπει βέβαια να παραδεχθούμε ότι αυτό είναι ένα κοινό ορθογραφικό λάθος στα αγγλικά: το Google δίνει 60.000.000 αποτελέσματα για το (σωστό) sandwich, αλλά ξεσκεπάζει και 410.000 αποτελέσματα για το λανθασμένο sandwitch.

Αλλά, βρε παιδί μου, να γράφεις σωστά τα agnolotti, Barolo, foie-gras, puree (έστω και μ' έναν τόνο λιγότερο) και polenta, και να την πατάς στο sandwitch? Δεν πιστεύω να είχες το bitch κατά νου, ε;
---------------------

“Do you spell it with a ‘V’ or a ‘W’?" inquired the judge. “That depends upon the taste and fancy of the speller, my Lord,” replied Sam.

Charles Dickens
The Pickwick Papers

e-mail cheerfully received at this address:
ηλεκτρονικά μηνύματα μετά χαράς δεκτά στη διεύθυνση:

errata-culinaria@hotmail.com
.
.
.