dictionary-schmictionary: Λεξικό να σου πετύχει - 2

Μετά τη θερινή ραστώνη, συνεχίζουμε με το λεξικό επιστήμης και τεχνολογίας τροφίμων, από το σημείο που είχαμε μείνει. Προχωράμε λοιπόν στο λήμμα 1148.


«τετερτημόριο»; Ενδιαφέρον… Μήπως εδώ ο συγγραφέας έχει καταναλώσει περίσσεια κάποιου προϊόντος της ποτοποιίας Τέττερη; Επίσης, επισημαίνουμε στο συγγραφέα ότι άλλη λέξη είναι το σφαγείο (ο τόπος, το κτίριο, με γενική πτώση του σφαγείου) και άλλη λέξη το σφάγιο (το ζώο, το σφαχτάρι, με γενική πτώση του σφαγίου). Ας το διορθώσουμε λοιπόν και να πούμε (με σωστή διατύπωση αυτή τη φορά) ότι το forequarter είναι το (εμ)πρόσθιο τεταρτημόριο σφαγίου.


Παρακάτω, έχουμε το λήμμα 1397.

Βλέπουμε ότι ερμηνεύει το hindquarter ως «τεμάχιο (κουνελιού)», παρακαλώ. Δηλαδή, εμείς πρέπει να υποθέσουμε ότι για άλλα σφάγια (αρνί, μοσχάρι, χοιρινό, ελάφι, ζαρκάδι, αγριογούρουνο) υπάρχουν άλλες λέξεις για τα εμπρόσθια και οπίσθια τεταρτημόρια;

Εδώ διαπιστώνουμε ότι το εν λόγω λεξικό (πέρα από ανακρίβεια) μαστίζεται και από έλλειψη συνεκτικότητας. Το λήμμα quarter (με την εκδοροσφαγική-ανατομική έννοια) πότε σημαίνει «τεταρτημόριο» οποιουδήποτε σφαχταριού, και πότε σημαίνει «κομμάτι κουνελιού»; Να διορθώσουμε τον απρόσεχτο συγγραφέα (και πανεπιστημιακό δάσκαλο, θυμίζουμε). Τα τετράποδα ζώα (quadripeds) αποτελούν την πλειοψηφία των σφαγίων (carcasses). Τα υπόλοιπα σφάγια αφορούν κυρίως πουλερικά. Τα τετράποδα σφάγια εμπορεύονται στη χοντρική ολόκληρα, σε ημιμόρια/ημισφάγια/μισάδια, ή σε τεταρτημόρια.

Αν νομίζετε ότι ο πανεπιστημιακός δάσκαλος μπερδεύτηκε όσο αφορά στους ξενόγλωσσους όρους του λεξικού, ορίστε και ένα ελληνικό λήμμα, το 1567:

Άνευ σχολίου εδώ…

Μια που φτάσαμε στο 1567, ας προχωρήσουμε ένα λήμμα παρακάτω, στο 1568.

Εδώ ο συγγραφέας έχει μπλέξει την εταιρική επωνυμία με το επιμέρους προϊόν. Δεν λέμε, ανθρώπινη αδυναμία είναι. Και η γιαγιά μας η μακαρίτισσα μάς έλεγε «πήγαινε, χαρά μου, να μου πάρεις μία Κολυνός απ’ το μπακάλη» και με τον όρο «Κολυνός» (Kolynos) εννοούσε μία οποιαδήποτε οδοντόκρεμα, όχι απαραίτητα τη συγκεκριμένη μάρκα. Η γιαγιά μας, βέβαια, είχε πάει μονάχα στις τρεις πρώτες τάξεις του δημοτικού, ούτε σε πανεπιστήμιο δίδασκε, ούτε λεξικά συνέγραψε. Θα συνεχίσουμε...

.

.

.