"Alexandre Dumas concoctant une bouillabaisse de personnages" (από το fr.wikipédia.org)

Tuesday 19 June 2007

Βasta con la pasta!

ή αλλιώς, στα ελληνικά 'φτάνει πια με τα ζυμαρικά!'



ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ:
Μηνιαίο περιοδικό μαγειρικής, τεύχος Ιουνίου 2007, σελ. 42.
.
ΣΧΟΛΙΟ (αφορά στο κείμενο που είναι σημειωμένο με κίτρινο) :
Μία συμβουλή: στο επόμενο δείπνο που θα πάτε, μην επαναλάβετε τον ισχυρισμό της αρθρογράφου, διότι οι ομοτράπεζοι θα σας κράξουν. Μου αρέσει μάλιστα ότι το άρθρο τιτλοφορείται ότι ανήκει σε "cooking class". Μάλιστα...

Ας αναλογιστούμε για λίγο τι ισχυρίζεται η αρθρογράφος:
1.
ότι τα αντιπάστι σερβίρονται αντί για τα ζυμαρικά! Δηλαδή: "Άσε κάτω τη μακαρονάδα, βρωμόπαιδο! Εσύ έφαγες αντιπάστο μόλις πριν λίγο."

2.
πάστα = σπαγγέτι σύμφωνα με την αρθρογράφο.
Γιατί, όλα τα υπόλοιπα σχήματα τι είναι δηλαδή; Αποπαίδια; Να θυμίσω ότι είτε μιλάμε για τα γνωστά μας αποξηραμένα ζυμαρικά (pastasciutta, pasta asciutta) είτε για τα λιγότερο ευπώλητα σ' εμάς φρέσκα ζυμαρικά (pasta, pasta fresca) όλα pasta, 'ζυμαρικά', είναι, capisci?

Ο ισχυρισμός της στα σημεία 1 και 2 παραπάνω ξεφεύγει (αλλά και ξεπέφτει) από το γνωστό αλλά κατά το ήμισυ ακριβές (θα πρέπει να το έχετε ακούσει) ότι το αντιπάστο σερβίρεται πριν τα ζυμαρικά (ante pasta) - πώς έλεγαν οι Ρωμαίοι για τον Αννίβα ante portas 'προ των πυλών'; Ε, κάτι παρόμοιο.

Αντιγράφω από το σχετικό άρθρο της ιταλικής wikipedia: Gli antipasti sono delle portate che avviano il pasto, 'τα αντιπάστι είναι τα πιάτα που προηγούνται του γεύματος'

Το antipasto (στον ενικό και antipasti στον πληθυντικό) ετυμολογείται από το λατινικό ante pastus 'πριν το γεύμα'.

Το λατινικό pastus είναι μετοχή του pascere, 'τρώγω, ταΐζω, βοσκάω'. Στα αγγλικά μάς έχει δώσει το αρχαϊκό repast 'γεύμα, άριστο' και το γαλλικό repas. Για να είμαστε δίκαιοι, και το pasta σχετίζεται με το pascere. Αν πάμε ακόμα πιο πίσω, βρίσκουμε και ελληνικές ετυμολογικές ρίζες.

Σε γενικές γραμμές, τα ιταλικά γεύματα σε γιορτές και σχόλες έχουν την παρακάτω διάρθρωση:
1. αντιπάστο (antipasto)
2. πρώτο πιάτο (primo piatto), συνήθως ζυμαρικό ή ριζόττο
3. (ορισμένες φορές) κοινό πιάτο, πιάτο για τη μέση (piatto di mezzo), συνήθως μία σαλάτα
4. δεύτερο πιάτο (secondo piatto), συνήθως ψάρι ή κρέας
5. συνοδευτικό (contorno), κάποιο λαχανικό
6. τυρί (formaggio) ή/και γλυκό (dolce) κατά περίπτωση
7. καφέ και ντιζεστίφ (λέγε με grappa)

Και μην μου ανησυχείτε. Ακόμα κι αν φάτε αντιπάστο, δικαιούστε και το ζυμαρικό σας. Δεν θα σας το στερήσει κανείς. Αφήστε τους νιοράντηδες ('αδαείς, ανήξερους' στην Επτανησιακή ντοπιολαλιά) να λένε.

Αscoltatemi pure, e voi mangerete del buono, e l’anima vostra goderà del grasso.
Ακούσατέ μου μετά προσοχής και θέλετε φάγει αγαθά και η ψυχή σας θέλει ευφρανθή εις το πάχος.
Ακούσατε μου και φάγεσθε αγαθά και εντρυφήσει εν αγαθοίς η ψυχή υμών.

Παλαιά Διαθήκη, Ησαΐας 55:2
Ιταλικό κείμενο και ελληνικό κείμενο από δύο διαφορετικές μεταφράσεις

5 comments:

Heleni said...

Γειά σου errata!
Φαίνεται ο/η συγγραφέας του κειμένου θεώρησε ότι το "anti" είναι "αντιγραφή από τα ελληνικά!!!" Γιατί να κουράζεται να ψάχνει αφού η μητρική του γλώσσα του δίνει την απάντηση χωρίς καν να σκεφτεί; Θα μπορούσε βέβαια να είναι και χειρότερα...Θα μπορούσε να μας πει ότι τα αντιπάστι είναι τα εδέσματα που αντικαθιστούν τις πάστες...

Anonymous said...

Τις καλημέρες μου ερράτα.
Ωραία "ερμηνεία" δίνει στα ιταλικά ορεκτικά ο αρθρογράφος.
Πάλι καλά. Κάποτε άκουσα κάποιον να λέει ότι αντίπαστο είναι το αλίπαστο στην Ιταλική.
Και όταν τον διόρθωσα μου είπε: μα καλά δεν βλέπεις. Η λέξη μιλάει από μόνη της....!!! Ήμαρτον...
Και πάλι καλημέρες...
μπλγκμγρς

Errata Culinaria said...

Έτσι δεν ήταν και ο μπαμπάς στο "Γάμος αλά ελληνικά", αυτός που ετυμολογούσε σχεδόν όλες τις αγγλικές λέξεις από τα ελληνικά;

την καλημέρα μου

Anonymous said...

Oi, achei teu blog pelo google tá bem interessante gostei desse post. Quando der dá uma passada pelo meu blog, é sobre camisetas personalizadas, mostra passo a passo como criar uma camiseta personalizada bem maneira. Até mais.

Errata Culinaria said...

Eu farei que alguma outra hora, talvez.