The skippy translator

('ο παραλείψας μεταφραστής')

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ:
Παράθεμα (ως εισαγωγικό σημείωμα) σε πρόσφατη ελληνική έκδοση μαγειρικής, μεταφρασμένη από τα αγγλικά. Ο συγγραφέας του παραθέματος είναι ο George Orwell και το έργο λέγεται The Road to Wigan Pier. Το πώς λέγεται το πρόσφατο βιβλίο μαγειρικής δεν ανακοινώνεται, σύμφωνα με την πάγια τακτική των Errata Culinaria να επισημαίνουν τα κακώς κείμενα χωρίς να ονοματίζουν τους κακώς κείμενους.

ΣΧΟΛΙΟ:
Το συγκεκριμένο ύφος του Όργουελ μπορεί να ξενίζει ορισμένους ως υπερβολικά δογματικό. (Αν επιθυμείτε να διαβάσετε τα συγκείμενα του παραπάνω αποσπάσματος, μπορείτε να τα βρείτε εδώ).

Αυτό που τράβηξε την προσοχή μας, όμως, ήταν ο ισχυρισμός ότι "ό,τι έφαγε και ήπιε [κάποιος κατά τη διάρκεια της ζωής του] επιβιώνει στα σάπια κόκαλα των παιδιών του."

Και ρωτάμε: αν κάποιος διάγει βίον ενάρετον (virtuous, righteous) με την ανάλογη διατροφή του "παν μέτρον άριστον" (και ακολουθώντας πιστά τις επιταγές γιατρών, τις λογής-λογής διατολογο-διατροφικές πυραμίδες, καθώς και τις παραινέσεις κάθε διαφημιστικού μηνύματος για τα λεγόμενα "λειτουργικά τρόφιμα"), πώς είναι δυνατόν να κληροδοτήσει στα παιδιά του "σάπια κόκαλα"; Πού πήγαν το "είσαι ό,τι τρώς" (Ζαν Αντέλμ Μπριγιά-Σαβαρέν) και "το φαγητό σου να είναι το φάρμακό σου" (Ιπποκράτης);

Να πάμε λοιπόν στο αντίστοιχο αγγλικό κείμενο και να κάνουμε μία παραβολή. (Ως συνήθως, και οι δύο σαρωμένες εικόνες είναι σε αρκετά υψηλή ανάλυση ώστε αν κάνετε κλικ πάνω τους να μεγεθυνθούν αρκετά.)

Τι βλέπουμε εδώ; Ότι ο μεταφραστής παρέλειψε τη φράση που είναι σημαδεμένη με διπλή υπογράμμιση.

Τι να πιστέψουμε; Ότι ο μεταφραστής δεν γνώριζε τη σημασία του αγγλικού επιθέτου sound ως 'συνετός, γερός'; Ότι δεν γνωρίζει την έκφραση safe and sound, 'σώος και αβλαβής'; 'Οτι δεν έχει ακούσει τη φράση being of sound mind, 'έχων σώας τας φρένας' να εκφωνείται σε δεκάδες λογοτεχνικές και κινηματογραφικές διαθήκες;

Όχι, δεν θα πιστέψουμε τίποτα από αυτά. Ο εν λόγω μεταφραστής μεταφράζει επαγγελματικά εδώ και περίπου 20 έτη (σύμφωνα με τα στοιχεία που τηρεί το ΕΚΕΒΙ). Κατά πάσα πιθανότητα (λέμε εμείς), μετέφρασε όπως μετέφρασε, και μετά δεν γύρισε να ρίξει δεύτερη ματιά. You see, πρέπει να "βγάζει" Χ σελίδες την ημέρα για να είναι συνεπής με την προθεσμία του. Είναι κι οι εκδότες που συχνά πληρώνουν ψίχουλα, δε λέω...

Η επιμελήτρια δεν το έπιασε το λάθος αυτό; Προφανώς όχι, για να το βλέπετε δημοσιευμένο εδώ. Δεν έπιασε κι άλλα που διέλαθαν και εντάσσονται στη mise en place των Errata Culinaria για να σας παρατεθούν σε μεταγενέστερα post. Κρίμα, καθότι η επιμελήτρια είναι και του χώρου ... εννοώ τον χώρο της μαγειρικής γραφής και όχι της απλής λογοτεχνικής επιμέλειας.

.

.

.