taro-taro-taro

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ:
Ιστοσελίδα η οποία περιγράφει το δείπνο της απονομής των βραβείων των Χρυσών Σκούφων 2009.


ΣΧΟΛΙΟ:
Δεν σχολιάζουμε τα πιάτα ή την παρουσίασή τους. Αυτά διεκπεραιώθηκαν από επαγγελματίες. Θα σχολιάσουμε όμως τη δημοσιογραφική κάλυψη και το λεκτικό της, ώστε να δούμε πώς διεκπεραιώθηκε από επαγγελματίες της γραφίδας – μία επαγγελματία του ειδικού τύπου, στην περίπτωσή μας.

Πάμε λοιπόν στη ρίζα ταρό (taro στα αγγλικά), μυστηριώδη κατά τη δημοσιογράφο. Εντύπωση κάνει η (αποτυχημένη, κατά τη γνώμη μας) απόπειρα της δημοσιογράφου για χαριτωμενιά όταν, ακκιζόμενη και Μενεγακίζουσα, μας ρωτάει «Το μέλλον το λέει;», παραπέμποντας στο αγγλικό tarot, τα γνωστά μαντικά τραπουλόχαρτα. Απλά προσπερνά το θέμα, αναφέροντάς (το ταρό) ως τροπικό φυτό, δημοφιλές στις κουζίνες της βόρειας Ασίας. Κάτι δεν πηγαίνει καλά όταν ο προσδιορισμός «τροπικό» και η φράση «βόρεια Ασία» εμφανίζονται δίπλα-δίπλα. Αυτό διότι υπάρχει πολλή Ασία βόρεια του Τροπικού του Καρκίνου, όπου το κλίμα δεν είναι πλέον τροπικό. Γιατί όλες αυτές οι παρατηρήσεις; Μα διότι βλέπουμε ότι η συγγραφέας τριγυρνάει το θέμα, αλλά δεν το αγγίζει, αρκούμενη σε πλατειασμούς και κενολογίες («χρησιμοποιείται κυρίως σε κουζίνες της Βόρειας Ασίας», λ.χ.), προϊόντα της άγνοιάς της ή, έστω, της απροθυμίας της να ψάξει το θέμα λίγο παραπάνω.

Για να σας πούμε και την αλήθεια, καμία από τις κατά το μάλλον ή ήττον πετυχημένες περιγραφές που διαβάσαμε για το εν λόγω δείπνο δεν επεσήμανε τι ήταν το ταρό, παρόλο που είναι κάτι γνωστό. Εμείς λοιπόν θα σας προσφέρουμε την απάντηση: πρόκειται για το κολοκάσι, που μπορεί σε μερικούς να ακούγεται εξωτικό, αλλά είναι πασίγνωστο σε Κύπριους και Καριώτες. Πρόκειται για το φυτό Colocasia esculenta. Θα το δείτε επίσης να αναφέρεται ως ένα από τα είδη cocoyam (σε Δυτ. Αφρική), dasheen ή και eddo (στην Καραϊβική) και poi (σε Χαβάη και Πολυνησία). Τα φύλλα του αποτελούν βασικό συστατικό της σούπας callaloo (Καραϊβική). Προσοχή όμως, διότι  σε μερικά μέρη της Ελλάδος, αλλά και στο λεξικό του Καρδούλη, «κολοκάσι» ονομάζεται αυτό που στα αγγλικά αποκαλείται Jerusalem artichoke και στα γαλλικά topinambour, με το επιστημονικό όνομα Helianthus tuberosus.

Το ταρό-κολοκάσι (Colocasia esculenta) το είχαμε συζητήσει σε παλαιότερο άρθρο, όπως είχαμε συζητήσει και την αγκινάρα της Ιερουσαλήμ.

Πιστεύουμε να πληροφορήσαμε την κυρία δημοσιογράφο γεύσης περί τίνος συστατικού πρόκειται, ώστε να αφαιρέσουμε λίγο από το περιττό μυστήριο με το οποίο το περιέβαλε.

Here's the one who likes all our pretty songs

And he likes to sing along

And he likes to shoot his gun

But he don't know what it means.

Kurt Cobain, "Nevermind"

.

.

.

Danish is one thing, Dutch is another

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ:
Ιστοσελίδα ελληνικού περιοδικού γεύσης (και όχι μόνο), 3 Σεπτεμβρίου 2009. Ως συνήθως, τα errata σημειώνονται με κόκκινο.

ΣΧΟΛΙΟ:

Εδώ η αρθρογράφος μάλλον έχει μπλέξει τους Δανούς (Danish στα αγγλικά) με τους Ολλανδούς (Dutch στα αγγλικά). Εμείς απλά της θυμίζουμε ότι η Νότια Αφρική επικοίστηκε από Ολλανδούς, οι οποίοι αποτελούσαν τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή ομάδα Ευρωπαίων και τη μετέπειτα λευκή ελίτ και ότι οι Δανοί αποτελούν ισχνή μειοψηφία στη Νότιο Αφρική. Την παραπέμπουμε εδώ και εδώ, ώστε να συμπληρώσει τα κενά της. Είμαστε περίεργοι τι θα έγραφε για τους Pennsylvania Dutch. Θα τους αποκαλούσε κι αυτούς "Ολλανδούς";

Μείνετε συντονισμένοι: συνεχίζουμε με ρίζες που λένε το μέλλον (sic), από την ίδια πηγή.

.

.

.

dictionary-schmictionary: Λεξικό να σου πετύχει - 4 από 4

Σήμερα τελειώνουμε την ενασχόλησή μας με το λεξικό επιστήμης και τεχνολογίας τροφίμων, πόνημα πανεπιστημιακού δασκάλου.

Χώματα και Συκώτια

Σχόλιο για το λήμμα 1653:

H χωματίδα που αναφέρει ο συγγραφέας είναι ψάρι! Θα το βρείτε και χαματίδα, χρωματίδα ή γλωσσάκι και αναφέρεται κυρίως στα ψάρια των ειδών Platichthys flesus, Pleuronectes platessa και Hippoglossoides platessoides. Ο αγγλικός όρος little bustard αναφέρεται στη χαμωτίδα η οποία είναι πουλάκι και όχι ψαράκι – τατάα… Ορίστε και μία σελίδα με φωτογραφίες τού εν λόγω πτηνού από το Google.

Σχόλιο για το λήμμα 1657:
Eνδιαφέρουσα ακυρολογία (malapropism, αν προτιμάτε). Ο συγγραφέας θα έπρεπε να γράψει livestock (‘ζώα εκτροφής’) αντί του ανύπαρκτου liverstock (sic) που παραπέμπει σε εκτροφή συκωτιού ή συκωτο-αποθέματα.

Το οκτωλεωφορείο - ή (ο)χταλεωφορείο επί το λαϊκώτερον
Ο λαδοκόκορας

Για το λήμμα 2321, υπενθυμίζουμε στον κ. καθηγητή ότι το χταπόδι λέγεται octopus (ετυμολογούμενο από τις λέξεις οκτώ και πους, ‘πόδι’) και όχι octobus(sic) (ετυμολογούμενο άραγε από τις λέξεις οκτώ και λεωφορείο –bus στα αγγλικά).

Το σχόλιό μας για το λήμμα 2331: εδώ έχουν ξεπεραστεί τα όρια της άγνοιας και του φαιδρού, και είμαστε πλέον στα όρια της άνοιας και μωρίας. Old rooster είναι ο γερο-πετεινός, Oil rooster(sic) είναι ο λαδοκόκορας και σίγουρα δεν είναι η «μεγάλη σε ηλικία κότα» όπως ισχυρίζεται ο κ. καθηγητής.

Μία τετράδα

Συνοπτικά σχόλια στα τέσσερα σημειωμένα αποσπάσματα:

1.
Το Quark (προφορά κβαρκ) είναι γερμανικό τυρί, αυτό που οι Βαυαροί και Αυστριακοί αποκαλούν Topfen. Το αντίστοιχο στα γαλλικά θα ήταν fromage frais ή caillé.
2.
Η quenelle δεν είναι πουτίγκα, μια και εμείς οι Έλληνες έχουμε ταυτίσει την πουτίγκα με ένα επιδόρπιο με βάση το ψωμί (τουλάχιστο σύμφωνα με τη βρετανική παράδοση). Θα ήταν πολύ καλύτερο αν ο συγγραφέας απέδιδε τον όρο ως «είδος σπιτικού ζυμαρικού» και ακολουθούσε τη συλλογιστική του όρου dumpling.
3.
Η εν λόγω αλμυρή τάρτα είναι το γνωστό quiche. Ο όρος quinhe(sic) είναι ανύπαρκτος και παραπέμπει στις αγγλικές λέξεις quince ‘κυδώνι’, quinine ‘κινίνο’ και quinoa ‘κινόα, σπόροι ενός Περουβιανού φυτού’
4.
Ίσως θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τον όρο quintessence (‘πεμπτουσία’) και τον ορισμό του συγγραφέα («το εξαίρετο ενός πιάτου») για να εξάρουμε και τη συνεισφορά του συγγραφέα στη μαγειρική βιβλιογραφία. Ένιγουεϊ…

Το σκουληκόψωμο

Στο λήμμα 1594 βλέπετε ότι, σύμφωνα με τον πανεπιστημιακό καθηγητή, το «σκεύασμα από φύκια» στα αγγλικά λέγεται larva (sic) bread. Εμείς, διορθώνοντάς τον, σας λέμε ότι το «σκεύασμα από φύκια» λέγεται laver bread, ή bara lawr στα ουαλικά. Laver είναι ένα φύκι της οικογένειας Porphyra – ορίστε και η σχετική σελίδα από την αγγλική Wikipedia, η οποία, παρεμπιπτόντως, μάς πληροφορεί ότι στην οικογένεια Porphyra ανήκει και ένα είδος από το γιαπωνέζικο nori, λέξη γνωστή σε αρκετούς καταναλωτές σούσι. Larva, τώρα, ονομάζεται η προνύμφη ενός εντόμου, στάδιο στη μεταμόρφωσή τους: έμβρυο-προνύμφη-νύμφη (ή χρυσαλλίδα)-ενήλικο έντομο. Αν και τα έντομα αποτελούν bona fide βρώσιμα συστατικά σε αρκετές κουζίνες του κόσμου (όπως της επαρχίας Oaxaca στο Μεξικό, λ.χ.), είναι λίγο δύσκολο να αποτελέσουν υλικό σε ένα κελτικό ψωμί. Οπότε, σπεύδουμε να διορθώσουμε τον κ. καθηγητή και να του πούμε ότι το σωστό είναι: «laver bread: σκεύασμα από φύκια (Ουαλία)». Το κωμικό είναι ότι αμέσως παρακάτω (στο λήμμα 1595) ο συγγραφέας αναφέρει το λήμμα larvae ως «νύμφη»(sic), διαπράττοντας ένα ακόμα λάθος, καθώς η νύμφη ενός εντόμου στα αγγλικά λέγεται pupa. Ακόμη πιο κωμικό είναι το ότι, στο λήμμα 1601 (βλέπε φωτογραφία αμέσως παρακάτω) ο συγγραφέας αναφέρει το λήμμα laver και ο ερμηνεύει ως «είδος φυκιού»! Όμως, η μηδενική γλωσσική επιμέλεια στο εν λόγω λεξικό δεν επέτρεψε σε κανένα να δει ότι σύμφωνα με (ακόμα και με τα κακά, στρεβλά και ανάποδα) τα ίδια τα γραφόμενα του συγγραφέα, έντομα (και όχι φύκια, όπως είναι το σωστό) εμφανίζονται ως υλικά σε ουαλικό ψωμί.

Στην περίπτωσή μας θα ταίριαζε γάντι και η ουαλική παροιμία “Llygad cywraint yn mhen anghywraint”, μεταφραζόμενη στα αγγλικά 'Keen eyes are small gain in a head without brain'

Εδώ τελειώνουμε την ενασχόλησή μας με το εν λόγω λεξικό επιστήμης και τεχνολογίας τροφίμων. Μην ανησυχείτε, όμως, έχουμε αφήσει περισσότερα από 70 λάθη μικρότερα ή και μεγαλύτερα από αυτά που καλύψαμε στα τέσσερα τελευταία post. Σας συμβουλεύουμε να μείνετε αλάργα από το λεξικό αυτό αν τύχει και το συναντήσετε στο δρόμο σας. Έχετε καλύτερα πράγματα να κάνετε με τα χρήματά σας από το να τα δώσετε για την αγορά του πονήματος τού πανεπιστημιακού δασκάλου.
.
.
.

Τα Errata Culinaria στο ένθετο Gourmet της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας

.
.
.

Αναφορά στα Errata Culinaria έγινε στο ένθετο Gourmet της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας, στο χθεσινό τεύχος (Οκτωβρίου), σελ. 13.

Συγγραφέας ο Επίκουρος: το σχετικό άρθρο τιτλοφορείται "Περί τσόντας, συνταγών και γευσιγνωσίας" και αναφέρεται στο λεγόμενο 'food porn'. Σας παραθέτουμε και το σχετικό απόσπασμα:

Ευχαριστούμε θερμά τον Επίκουρο για την αναφορά στα Errata Culinaria, και συμφωνούμε απόλυτα με τις επισημάνσεις του. Δυστυχώς, οι ξενόγλωσσες τηλεοπτικές μαγειρικές σειρές νοσούν και πάσχουν στη μετάφραση.

.

.

It is a pretty poem, Mr Pope, but you must not call it Homer.

Richard Bentley (1662–1742), English classical scholar,
referring to Alexander Pope's translation of the Iliad.

.

.

.