"Alexandre Dumas concoctant une bouillabaisse de personnages" (από το fr.wikipédia.org)

Sunday 25 February 2007

errata culinaria και ΒΗΜΑ της Κυριακής


ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ:
"ΒΗΜΑ της Κυριακής", 25/2/2007, σελίδα 4 του ενθέτου "ΒΙΒΛΙΑ", συντάκτις Λώρη Κέζα (ελπίζω να έχω τονίσει σωστά το επώνυμο).
.
ΣΧΟΛΙΟ:
Κατ΄αρχήν, τα errata culinaria ευχαριστούν θερμά την κ. Κέζα για την συμπερίληψή τους στη στήλη της.
Σχετικά με την αλίευση των μαργαριταριών και το "πόθεν έσχον":
Ο οξυδερκής και φιλομαθής χρήστης μπορεί κάλλιστα να εισάγει την επίμαχη λανθασμένη φράση στο Google και να την αλιεύσει, εφόσον προέρχεται από κάποια ιστοσελίδα. 3-4 λέξεις αρκούν.
Αν το erratum (παρόραμα) προέρχεται από βιβλίο ή περιοδικό, τότε νομίζω ότι περιλαμβάνω αρκετά στοιχεία (θεματολογία εντύπου, έτος έκδοσης, αριθμό σελίδας, σαρωμένη εικόνα του επίμαχου κειμένου) ώστε ο εκδότης ν' αναγνωρίσει το παιδί του και να το συμμαζέψει, ώστε τα μαργαριτάρια να απαλειφθούν στο μέλλον.
.
Τα errata culinaria δεν έχουν τίποτα να μοιράσουν (have no bone to pick) με μεταφραστές, επιμελητές, συντάκτες ή συγγραφείς. Στόχος του blog αυτού δεν είναι το κράξιμο, ούτε το ξεφώνημα. Άλλωστε, το να βγάλεις κάποιον βούκινο είναι πανεύκολο --πιστέψτε με, τα μαγειρικά λάθη out there είναι μπόλικα.
.
O σχετικός όρος στα αγγλικά για τον προαγωγό που "ρίχνει μερικές ψιλές" σε μία πόρνη δημοσίως προς γνώση και συμμόρφωση των άλλων κοριτσιών είναι, νομίζω, "bitch-slapping". But this here ain't the mothaf****** P.I.M.P., όπως τραγουδά ο 50Cent.
Στόχος είναι να μπουν κάποια πράγματα στη θέση τους και οι εκδότες να σέβονται, αν όχι το κοινό τους, τουλάχιστο την (για όσον αφορά εμένα, μαγειρική) αρτιότητα του πονήματός τους και να απαλείψουν την προχειρότητα.
.
Ας μην ξεχνάμε ότι η μαγειρική είναι ένας χώρος με ροπή προς τη μπαγαποντιά και τη "δόλια απεμπόληση της προκαθορισμένης διαδικασίας". Αρκεί να θυμηθούμε λ.χ. τους λογιστές που μαγειρεύουν τα βιβλία, είτε τα μαγειρέματα του παντρεμένου μπερμπάντη που απατάει τη σύζυγό του.
.
Να ξανα-επαναλάβω πάλι πλεοναστικά (έως και φορτικά) τις ευχαριστίες μου στην συντάκτιδα και την εφημερίδα. Η αλιεία συνεχίζεται...

This man, she reasons, as she looks at her husband, is a poor fish.
But he is the nearest I can get to the big one that got away.
Nigel Dennis (1912–1989), British writer and dramatist.
"Cards of Identity"
.
.
.

Friday 23 February 2007

τζιαχαμαί εννα μασε φάσι ούλους ολάν

( και για όσους δεν ομιλούν κυπρέικα, η ελλαδική μετάφραση:
" εκεί κάτω θα μας φάνε όλους, σ΄λέω ", είτε
" εκεί κάτω θα μας φάνε όλους, αμ δε; ")

Κατά λέξη:
CAL003 - £4,80
Tortino Di Melanzane e Zuchine / Μελιτζάνες και Κολοκυθάκια
(Thin slices of aborigines and zucchini with mozzarella, parmesan cheese and tomato in the oven)

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ:
Ιστοσελίδα κυπριακού delivery για ιταλικό και κινέζικο φαγητό. Συγκεκριμένα: http://wo#αφαιρούνται#γράμματα#δύο#.com/english/cala_luna.php


ΣΧΟΛΙΟ:
Aborigine αποκαλείται ο ιθαγενής κάτοικος, συνήθως της Αυστραλίας, ιδιαίτερα αν το πρώτο γράμμα της λέξης είναι κεφαλαίο. Βλέπε http://en.wikipedia.org/wiki/Aborigine και επίσης http://en.wikipedia.org/wiki/Indigenous_Australians.

Μάλλον αυτό που οι συντάκτες εννοούσαν δεν ήταν το aborigines αλλά το aubergines (΄μελιτζάνες' στα βρετανικά αγγλικά και στα γαλλικά. Οι αμερικάνοι τις αποκαλούν eggplants.)

ΔΙΟΡΘΩΣΗ:
Thin slices of aubergines and zucchini ...


Τζαι να μεν τες φάτε ούλες - αφήκετε λίες τζαι για μας. Θκιάολε, λίξιες ούλοι σας!
'And don't eat them all - leave some for us. Damn, you greedy/gluttonous lot!'
'Και να μην τις φάτε όλες - αφήστε λίγες και για μας. Άντε πια, λαίμαργοι όλοι σας!'


I doubt that the imagination can be suppressed.
If you truly eradicated it in a child,
he would grow up to be an eggplant.
Ursula K. Le Guin
.
.
.

Friday 16 February 2007

αλουέ ζε τε πλυμεραί

Κάπου στη γαλλική κουζίνα υπάρχει κάτι που το λένε σιμπουλέ, κι έχει και κλαράκια.

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ:
Μηναίο περιοδικό φαγητού και ευζωίας, τεύχος Δεκεμβρίου 2005, σελίδα 141.

ΣΧΟΛΙΟ:
Ψάχνοντας σε γαλλικά λεξικά, βρίσκουμε τη λέξη ciboulot (προφορά 'σιμπουλό' και ερμηνεία 'κεφάλα, κούτρα, τσερβέλο, νιονιό') και την έκφραση se creuser le ciboulot, ΄στύβω το μυαλό μου, σπαζοκεφαλιάζω'.

Κοντά στο ciboulot υπάρχει το ciboulette ή και civette, με το επιστημονικό όνομα allium schoenoprasum, σχοινόπρασο η (σπανιότερα) πρασάκι στα ελληνικά.
Για τους παρεπιδημούντες ή παρεπιδημήσαντες εν Εσπερία λέγεται chives (αγγλικά), Schnittlauch (γερμανικά), erba cipollina ή cipollina (ιταλικά), cebollino (ισπανικά) και gräslök (σουηδικά). Παραπομπή: http://fr.wikipedia.org/wiki/Ciboulette_%28botanique%29

Αλλά γιατί 'σιμπουλέ' στην προφορά και στη μετεγγραφή στα ελληνικά; Δύο t και ένα τελικό e τσάμπα πάνε;
Το τραγουδάκι που τα παιδάκια μαθαίνουν στην πρώτη τάξη των γαλλικών δεν λέει "αλουέτ" από το alouette;
Αυτή θα πρέπει να είναι και η διόρθωση στον τίτλο του post αυτού εδώ (the title of this here post).

ΔΙΟΡΘΩΣΗ:
Το σχετικό μυριστικό είναι το σιμπουλέτ ή σιβέτ.
Παρεμπιπτόντως, επτά σειρές πιο πάνω από το λανθασμένο "σιμπουλέ", η λέξη "διάταση" πρέπει ν' αντικατασταθεί από τη λέξη διάσταση.


Oh, Calcutta!
Kenneth Tynan (1927–1980), British theatre critic, 1969.
Revue title. From the French:
"Oh quel cul t'as" ('what a lovely arse you've got').
Εδώ, βέβαια, το τελικό -s στο γαλλικό κείμενο δεν προφέρεται :-)
.
.
.

πρησμένα συκώτια

Ο πρόγονος του φουά γκρα ονομαζόταν από τους Ρωμαίους Jecum Ficatum.

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ:
Άρθρο μηνιαίου περιοδικού φαγητού και ευζωίας, τεύχος Δεκεμβρίου 2005, σελίδα 140.

ΣΧΟΛΙΟ:
Αν και οι ημερομηνίες (για μη μαγειρικά γεγονότα) δεν αφορούν το ιστολόγιο τούτο, μου φαίνεται δύσκολο να υπήρχαν Ρωμαίοι με τη σημερινή έννοια το 1000 π.Χ. Οι ιστορικοί που μετρούσαν χρονολογίες "από κτίσεως Ρώμης", ή ab urbe condita, τοποθετούν την ίδρυση της Ρώμης το 753 π.Χ. Σχετική παραπομπή: http://en.wikipedia.org/wiki/Ab_urbe_condita.

Στο θέμα μας: μία αναζήτηση στο Google για τη φράση "jecum ficatum" μας δίνει δύο (2) αποτελέσματα. Οπότε, υποψιαζόμαστε ότι κάτι δεν πάει καλά: ένα προϊόν με τεκμηριωμένη ιστορία να εμφανίζει μόνο δύο ηλεκτρονικές παραπομπές στη λατινική του ονομασία;

Αν αλλάξουμε όμως ένα γράμμα πάμε στο "jecur ficatum", το οποίο δίνει 435 αποτελέσματα στο Google, ανάμεσα στα οποία βρίσκουμε και το απόσπασμα του Οράτιου "Pinguibus et ficis pastum jecur anseris albi" και μαθαίνουμε ότι το συκώτι στα λατινικά λέγεται jecur, -oris.
Σχετική παραπομπή: http://en.wikipedia.org/wiki/Foie_gras.

Το άρθρο αυτό της Wikipedia αναφέρει και τον καθοριστικό ρόλο των Αιγυπτίων στην καθιέρωση της πάχυνσης των πουλερικών για να μας δώσουν (τα πουλερικά, μέσω των ΑΙγυπτίων) το φουά γκρα, και περιλαμβάνει και μία τοιχογραφία (http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Egyptiangeesefeeding.jpg) όπου απεικονίζεται η μέθοδος της πάχυνσης (αγγλικά force-feeding, γαλλικά gavage).

ΔΙΟΡΘΩΣΗ:
Το φουά γκρα λεγόταν jecur ficatum στα λατινικά.
Ρωμαίοι και 1000 π.Χ. δεν συμβιβάζονται. Καλό λοιπόν θα ήταν να αναγνωρίσουμε και τον ρόλο που οι Αιγύπτιοι έπαιξαν στην εξέλιξη του εδέσματος αυτού.

“My idea of heaven is eating pâté de foie gras to the sound of trumpets.”
Sydney Smith, English writer (1771-1845)
.
.
.

Saturday 10 February 2007

Λογοκλοπή

Το συμβάν της λογοκλοπής είναι υπαρκτό.

Λίγη υπομονή και θα το δείτε δημοσιευμένο κάποια στιγμή το Μάρτιο.